مسمومیت دارویی شایع ترین علت بروز مسمومیت
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی جیرفت گفت: در ایران نیز تقریبا ۷۰ درصد از مسمومیت های ارجاع شده به مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور را مسمومیت های دارویی تشکیل می دهند.
دکتر محمد امیرپور افزود:در بیشتر موارد، علائم مسمومیت دارویی مشابه دیگر ناراحتی های جسمی است و به همین دلیل غالبا در مراجعه به مراکز درمانی تاخیر دیده می شود. حالت تهوع، استفراغ، خواب آلودگی، سرگیجه و از دست دادن هوشیاری مهم ترین علائم اولیه مصرف زیاد دارو یا مسمومیت دارویی است که در موارد حادتر می تواند منجر به نارسایی کلیوی و تنفسی، هپاتیت، خونریزی گوارشی، اختلالات عصبی و … شود و حتی کما یا فوت را در پی داشته باشد.
وی در ادامه به راهکارهای لازم برای پیشگیری از این مسمومیت و نکات مهم در زمان بروز آن پرداخت که در ذیل آمده است:
۱- از مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری کرده و داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک یا داروساز مصرف کنید.
۲- به تاریخ انقضای داروها توجه کنید و از مصرف داروهای تاریخ گذشته بپرهیزید.
۳-در ترکیبات بسیاری از داروهای سرماخوردگی، استامینوفن وجود دارد. در نتیجه مصرف همزمان داروی استامینوفن با داروهای سرماخوردگی می تواند احتمال سمیت کبدی را افزایش دهد. قبل از مصرف همزمان این دو دارو در مورد دوز مصرفی آنها با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
۴-از افزایش خودسرانه دوز دارو اجتناب کنید. این کار نه تنها به روند بهبود سرعت نمی بخشد، بلکه شما را در معرض خطر عوارض مسمومیت دارویی قرار می دهد.
۵- مصرف داروهای کم خطر نیز می تواند در مقادیر بالا خطرناک باشد. به خصوص اگر مصرف کننده کودک یا مسن باشد.
۶- بسته داروهای مصرفی افراد مبتلا به افسردگی، اختلالات روانی و افراد با سابقه خودکشی را دور از دسترس آنها و کودکان قرار دهید و بر دوز مصرفی آنها نظارت دقیق داشته باشید.
۷- افراد مسن ممکن است به دلیل تشابه اسمی یا ظاهری داروها، ابتلا به آلزایمر، ناخوانا بودن دوز مصرفی ذکر شده روی بسته دارو و … در مصرف داروهای خود دچار اشتباه شوند. بنابراین لازم است بر مصرف دارو توسط آنها نظارت داشته باشید. استفاده از جعبه های تقسیم بندی شده دارو بر حسب زمان صبح، ظهر و شب نیز می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.
۸-در صورت بروز مسمومیت دارویی تعمدی یا اتفاقی، بلافاصله با اورژانس یا شماره تلفن مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم (۱۹۰) تماس بگیرید و داروهای مصرفی بیمار را با او به مرکز درمانی ببرید. در صورت هوشیاری فرد مسموم نیز باید نام داروهای مصرفی و دوز هر یک را از او بپرسید و به کادر درمانی اطلاع دهید.
۹- در صورت ابتلا به بیماری های زمینه ای، گاهی اوقات مصرف دارو در دوز تجویز شده توسط پزشک نیز می تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد. تداخلات دارویی هم در بعضی موارد با خطر مسمومیت همراه هستند. بنابراین حتما باید پزشک خود را قبل از تجویز دارو از تمام بیماری های زمینه ای و داروهای مصرفی خود آگاه کنید.
۱۰- بعضی داروهای گیاهی در صورت مصرف بیش از حد یا نابجا می توانند منجر به مسمومیت های خطرناک شوند.
۱۱- مصرف خوراکی مایع بخور اوکالیپتوس حتی در مقادیر کم می تواند بسیار خطرناک باشد. در صورت وقوع این نوع مسمومیت از القای استفراغ خودداری کرده و مصدوم را به سرعت به بیمارستان منتقل کنید.